การเพาะเนื้อเยื่อพืช (Tissue culture) เป็นการขยายพันธุ์โดยไม่อาศัยเพศประเภทหนึ่ง โดยการนำเอาชิ้นส่วนพืช (explant) เช่นใบ หรือลำต้นมาเพาะเลี้ยงในสภาพควบคุมที่มีสารอาหาร และสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ซึ่งอาจเป็นโปรโตพลาสต์ (protoplast) เซล (cell) เนื้อเยื่อ (tissue) หรือ อวัยวะ (organ) ของพืช มาเพาะเลี้ยงบนอาหารสังเคราะห์ (media) ในสภาพปลอดเชื้อ (aseptic condition) ภายใต้การควบคุมสภาพแวดล้อม

ประโยชน์ของการเพาะเนื้อเยื่อพืช

  1. การบริหารจัดการพันธุกรรมพืช เพาะเนื้อเยื่อช่วยในการคัดเลือกและขยายพันธุ์พืชที่มีลักษณะพิเศษ หรือต้องการพัฒนาพันธุกรรมพืชให้ดียิ่งขึ้น
  2. การควบคุมโรคและแมลง เนื้อเยื่อพืชที่ได้จากกระบวนการนี้มักปราศจากโรค และแมลงที่อาจเป็นอันตรายต่อพืชในสภาพธรรมชาติ
  3. การพัฒนาพืชใหม่ ช่วยในการพัฒนาพืชใหม่หรือพันธุ์พืชที่มีคุณสมบัติพิเศษ เช่น การพัฒนาพืชที่ทนต่อสภาพแวดล้อมที่แปลกตาต่าง ๆ
  4. การออกแบบสวนประดิษฐ์ ช่วยในการสร้างสวนประดิษฐ์และวิจัยทางการเกษตร